Orjinal Araştırma Makalesi | Open Access
UFÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi 2025, Vol. 1(1) 55-81
Arguvan Türkülerinde Simgesellik Üzerine Bir Değerlendirme
pp. 55 - 81 | DOI: https://doi.org/10.29329/ufusobed.2025.1115.5
Publish Date: Aralık 14, 2024 | Number of Views: | Number of Download:
Abstract
Çalışmamızda konu ettiğimiz Arguvan türkülerinin coğrafi kaynağı olan Arguvan İlçesi Malatya'nın 72 kilometre kuzeyindedir.Türkülerin yakılmasına; coğrafi konum, üretim-tüketim ilişkileri, iklim, tarihsel süreçteki olaylar, ekonomi gibi toplumsal yaşamın kültürel süreçleri içerisinde belirginleşme ve etkili olmasında önemli rol oynamışlardır.
Kültürel oluşumlarının-duruşlarının yöresellikten gelenekselliğe, geleneksellikten bölgeselliğe ve bölgesellikten ulusal boyuta taşımalarını sağlayan zengin bir kültürel alt yapı oluşturduklarını da gösterir.Yöre türkülerini uzun hava, kırık havalar ve “içeri makamı” olarak adlandırılan deyişler, duvazlar, semahlar, gülbenkler olarak da sınıflayabiliriz. Türkülerin oluşmasına/oluşturulmasına katkıda bulunanlar ve davranış zinciri içerisinde etkiledikleri/ etkilendiklerinde; kör kadercilik, ayrılık, karış verme-sitem, gurbet, inançlar, hastalık-derde düşme, sevinç, çare ve çaresizliğin, umudun-umutsuzluğun, sevdanın, ölümün, yoksulluğun, korkunun, insan-doğa ve yaşam sevgisinin, yaşama coşkusunun iç içe girdiği konular ve ifadelerle; ezginin ve sözlerin uyumuyla bütünleşen, hayatın her alanında yaşanmışlıkları ifade etmişlerdir. Tarlada, köy odasında, harmanda, ölümde, düğünde, bayramda, asker uğurlamada, muhabbetlerde bir araya gelindiğinde türküler söylenir, ağıtlar yakılır. Bazen de insanları bir araya getiren türkülerin söylenmesidir.Türküler bir olay ya da duygu sonucunda ortaya çıkmaktadır. Bu duygular aşk ve cansız, canlı varlıklara (doğa, dünya vb.) olabileceği gibi sılaya, sevgiliye özlem duygusu da olabilmektedir. Bu duyguların yanı sıra kimi inanç, gelenek ve törenler için çeşitli adlar alan türküler de vardır. Arguvan ağızlı ezgilerin %90-98 gibi büyük çoğunluğunda "la karar"; bunların dışında ise "si-do-re" kararda ezgilere rastlanır.
Keywords: Arguvan, Arguvan melodies, içeri makam, song, symbol, long melody, lilt melody
APA 7th edition
Sahin, H. (2025).
Arguvan Türkülerinde Simgesellik Üzerine Bir Değerlendirme
. UFÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(1), 55-81. https://doi.org/10.29329/ufusobed.2025.1115.5 Harvard
Sahin, H. (2025).
Arguvan Türkülerinde Simgesellik Üzerine Bir Değerlendirme
. UFÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(1), pp. 55-81. Chicago 16th edition
Sahin, Huseyin (2025). "
Arguvan Türkülerinde Simgesellik Üzerine Bir Değerlendirme
". UFÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi 1 (1):55-81. https://doi.org/10.29329/ufusobed.2025.1115.5Bulgan, M. (2009). Malatya-Arguvan bölgesi saha araştırması ve etnomüzikoloji açısından önemi, Adıyaman Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı:2, s.49.
Cumbur, M. (2001). Karacaoğlan-şiirler, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Çakır, A., Öcal, M. ve Ozanoğlu, T. (2000). Türk halk ezgileri-3, Kültür Bakanlığı Yayınları.
Enmalar, A. A. (1998). Tüm yönleriyle Türk halk musikisi nazariyatı, Ege Üniversitesi Basımevi.
Köksel, B. (2009). Halk türkülerinde avla ilgili semboller, Acta Turcica çevrimiçi tematik Türkoloji Dergisi, sayı:1, s. 464-478
Nedret,M. Karacoğlan’ınşiirinde sanat olarak renkler,https://turkoloji.cu.edu.tr/-CUKUROVA/-sempozyum/-semp_1/mahmut_II.pdf
Özdemir, M.A. (1971). Deme-çevirme türkülere Arguvan’dan örnek, Arguvan Olgusu Dergisi, sayı:1. s.36-37.
Öztelli, C. (1971). Pir Sultan Abdal/Bütün şiirleri, Milliyet Yayınları.
Öztürk, A. O. (1998). Almanya türküleri, Kültür Bakanlığı Yayınları.
Reinhard, U. ve Tiago, P. (1989). Sanger und poeten mit der laute: Türkiscehe asik und ozan, Reimer Verlag.
Şahin, H. ve Özerol, S. (2004). Arguvan türküleri-halkbilimsel bir araştırma denemesi. Arguvan Köyleri Eğitim ve Kültür Vakfı Yayınları.